“کبد چرب” (fatty liver) مشکلی است که با اشتباهات غذایی ایجاد می شود و متاسفانه 40 درصد از مردم ایران مبتلا به آن هستند و عوارض شدیدی برای اعضای بدن ایجاد می کند.
کبد چرب چیست؟
کبد (Liver) دومین عضو بزرگ در بدن انسان است و مسئول بسیاری از عملکردهای بدن می باشد، از جمله، پردازش آن چه که می خوریم و می آشامیم، فیلتر خون از ورود مواد مضر. در صورتی که سلول های این عضو آسیب ببینند، خود قادر به ترمیم آن ها خواهد بود. تکرار و تداوم آسیب، منجر به بروز سیروز کبدی (التهاب ) می شود. در موارد خفیف، تغییر سبک زندگی، مصرف دارو، کاهش وزن و تحرک بدنی راه های درمانی هستند. وجود چربی در کبد هر انسانی طبیعی است اما اگر دارای 5 تا 10 درصد چربی باشد کبد چرب نامیده می شود ؛ که یک موقعیت مخرب را در بدن ایجاد می کند و بدتر اینکه هیچ علامت هشدار دهنده ای در ابتلا ندارد.
انواع کبد چرب را می توان به دسته های زیر تقسیم کرد:
بیماری کبد چرب الکلی (ALD)
بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD)
استاتو هپاتیت غیرالکلی (NASH) و استاتو هپاتیت الکلی
علل ایجاد کبد چرب چیست؟
عادات و رفتارهای غلط بسیاری ایجاد کننده این بیماری هستند که بارزترین و مهم ترین آنها :
مصرف الکل و مشروبات الکلی
مصرف مواد غذایی چرب
اضافه وزن
نداشتن فعالیت بدنی سالم یعنی همان ورزش و تحرک مفید
سوء تغذیه و فشار خون بالا
بارداری
مصرف داروهایی همچون آسپرین و تتراسایکلین و استامینوفن هستند.
احساس خستگی و بی حالی مداوم
کاهش وزن و اشتها
حالت تهوع
ضعف عمومی
درد در مرکز و یا سمت راست بخش بالای شکم
سردرگمی، مشکل در تمرکز
گیجی
مهم ترین نشانه هایی که از اختلال در کبدتان خبر می دهند
اگر کبد چرب تا نارسایی (Liver failure) و سیروز یا التهاب شدید کبدی پیشرفت کند، علایم این بیماری به شرح زیر است:
رنگ چشم های تان به زردی می گراید.
شکم تان از آب پر می شود.
به یکی از هپاتیت های آ، ب یا سی مبتلا هستید.
در بدن تان احساس خارش دائمی می کنید.
مدام خسته هستید.
اضافه وزن دارید.
سردرگم و فراموشکار شده اید.
توصیه ها و راههای کلی برای درمان کبد چرب
- استفاده از داروهایی مانند هپاتوتریت، لیور هیل
- داروهایی که مقاومت به انسولین را درمان میکنند مانند متفورمین
- داشتن رژیم غذایی مناسب به خصوص رژیم غذای حاوی میوه ها و سبزیجات و غذاهای کم چرب
- مصرف سیر و پیاز, چغندر , کلم و..
- مصرف آب لیمو ترش در آب داغ البته این روش برای افرادی که مشکل معده دارند توصیه نمی شود.
- کاهش وزن
- خودداری از مصرف خودسرانه دارو در زمان هر نوع بیماری
- مصرف ویتامین E البته به اندازه و با مشورت با پزشک
- ترک مخدرات
- ورزش
- خودداری از مصرف مواد غذایی فریز شده – زود پز شده – ترشیجات – رب – سس ها – نمک زیاد – چای پر رنگ – فست فودها – آب همراه غذا – دوغ همراه غذا -تنقلات شور – روغن های سرخ کردنی – لبنیات پر چرب و..
توصیه های غذایی و خانگی برای کنترل و درمان کبد چرب
- انواع کلم
- چغندر
- رزماری
- آووکادو
- سیب سبز
- گریپ فروت و دارابی
- پاپایا
- آرتیشو (کنگرفرنگی)
- موز
- گردو
- بادام زمینی
- بادام تلخ
- عناب
- خربزه و طالبی
عرقیات گیاهی برای درمان کبد چرب
دم کرده گل مریم:
کاهش تدریجی وزن و ورزش روزانه می تواند به گونه چشمگیری در درمان این بیماری مفید باشد. البته توجه داشته باشید کاهش ناگهانی وزن ممکن است این مشکل را تشدید کند.
سکنجبین عنصلی :
سکنجبین عنصلی را که همان پیاز دشتی و پیاز موش است و عرب ها عنصل می گویند در سکنجبین می جوشانند و آبش را صاف می کنند و روزی یک الی دو قاشق پلو خوری به فاصله 12 ساعت مصرف می کنند.
شاه تره و خارشتر:
عرق گیاهی شاه تره، خارشتر و کاسنی از جمله داروهای گیاهی موثر در کنترل و درمان این بیماری به شمار می آیند. این نوشیدنی های گیاهی از آنجا که طبعی سرد و تر دارند موجب کاهش میزان کلسترول خون می شوند و در عین حال به پاکسازی کبد و بدن از سموم و مواد زائد هم کمک می کنند.